Op bezoek in... Alkmaar

De 'kaasstad'. De stad van de 'kaaskoppen'. De stad van de Kaasmarkt, molens, kerken, hofjes, AZ. Onze stad. Deze keer Op bezoek in...

Alkmaar.

Alkmaar heeft een historisch centrum met 399 rijksmonumenten en 700 gemeentelijke monumenten.De stad staat bekend als "de kaasstad": van begin april tot eind september wordt wekelijks een traditionele kaasmarkt gehouden. Een inwoner van Alkmaar heet een Alkmaarder, maar wordt in de volkstaal "kaaskop" genoemd. De stad beschikt daarnaast over twee spoorwegstations: station Alkmaar en station Alkmaar Noord.

Alkmaar is ontstaan op een strandwal, waarover een lange landweg naar het zuiden van Holland liep. Het was van origine een agrarische nederzetting, die gecentreerd was rond de in de 10e eeuw gestichte Sint-Laurenskerk in het westelijke deel van de latere binnenstad. Op de strandwal lagen de akkers. Iets ten oosten daarvan lagen de lagergelegen veen- en kleigronden van de Mient.

De Scheteldoekshaven bij Alkmaar bood een mogelijkheid tot handel via de Laat en het oostelijker gelegen Voormeer naar de Rekere in het noorden en het Schermermeer in het zuiden en oosten. Via het Voormeer was de plaats ook verbonden met het Almere (de latere Zuiderzee). De agrarische bebouwing is deels nog terug te zien in het feit dat in dit deel van de stad nog steeds veel lage arbeiderswoningen staan van een laag met een kap, zoals langs de Geest en de Doelenstraat.

Verschillende delen van Alkmaar zijn een beschermd stadsgezicht: binnenstad en Westerhoutkwartier. Alkmaar beschikt over voor deze stad karakteristieke oude grachten, cafés, restaurants en winkels. Alkmaar is bekend om zijn hofjes, onder andere het 16e-eeuwse hofje van Sonoy en het Wildemanshofje. De stad kent vele grachten met huizen uit de 16e tot de 19e eeuw. Alkmaar telt 399 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister en heeft enkele oorlogsmonumenten. Onderstaand een aantal bekende bezienswaardigheden: